ميلاد امام رضا(ع)

Admin تعداد پستها : 56 تاريخ التسجيل : 2008-08-19

بنام خدا

ميلاد امام رضا(ع)امام هشتم شيعيان بر حق پرستان مبارك بادا

اسدالله جعفري

آنك اين مشهدالرضا است كه از سرور وشادي جامه برتن مي درد ودودست نيايش بر آسمان افراشته ودو مناره نور سربر قائمه عرش مي سايند!

آنك اين مشهد الرضا است كه محل نزول فرشتگان وساكنان حرم وسرعفاف ملكوت است!

آنك ،مشهد محشر است وشورديگر دارد.

مشهد شهد مي فروشد وشادي مي بخشد.

مشهد طوافگاه اهل قبله است ومعراجگاه روح.

مشهد آنك مرغان هوايش سلام وصلوات در منقار دارند وپيام آزادي ورهاي در بال.

مشهد آنك باغ وبستانش جامعه ابلق برتن دارند ورياحين به رهگذران هديه مي كنند.

مشهد ديگر بار خزيشگاه آبشار نور است وحريم وحرمش طواف گاه عرشيان وخاكيان مي باشد.

آري مشهد بارديگر علم عزت افراشته واذان عشق مي خواند وميلاد عالم آل محمد را پاس ميدارد.

امام هشتم شيعيان، حضرت على بن موس الرضا- (ع)- برطبق قول مشهور در تاريخ 11 ذيقعده سال 148 و بنا به قول ديگرى 11 ذيحجه در مدينه چشم به جهان گشودند. جد بزرگوارشان امام صادق (ع) به فرزندشان ، امام كاظم- عليه السلام- اشاره نموده، فرمودند: "خداوند عز و جل، دادرس و فريادرس اين امت است و نور و فهم و حكم اين امت را كه بهترين مولود است از صلب او بيرون خواهد آورد . . . ."

نام شريف آن حضرت، "على"، كنيه ايشان "ابوالحسن" و القاب شريفش "رضا" ، "صابر"، "فاضل"، "رضى"، و "وفى" بوده است كه "رضا" از همه معروفتر است. مادر آن حضرت، اسامي متعددى داشتند، از جمله: تكتم، نجمه، سمانه، اروى و ام البنين.

حضرت رضا (ع) به علم و دانش معروف و مشهور بودند. مأمون، خليفه عباسى، مجالس متعددى با حضور فقها، متكلمين و علماى اديان مختلف تشكيل مي داد تا با آن امام مناظره كنند و ايشان كه از آبشخور وحى، سيراب و دروازه شهر علم و حكمت نبوى بودند، بر همگى غالب مي آمدند و همگان به قصور فهم و دانش خويش در برابر اين درياى بي پايان اعتراف مي نمودند.

علاوه بر دانش در عرصه هاي سياست هم درس هاي ماندگار از آن حضرت به يادگار مانده است كه براي ارباب سياست ودانايان به فلسفه سياست بسيار ارزشمند مي باشد.

مخصوصا مسئله ولي عهدي امام از فصل هاي بسيار ارزشمند در حوزه فلسفه سياست است واز نظر سياست ورزي ومديريت جامعه هم درس هاي بسيار عميق وعنيق دربر دارد.

مأمون مي خواست با مطرح كردن مسئله ولي عهدي اصل مسئله امامت را از مقام الوهيت وقداست به يك مسئله بشري وبازي سياست تنزول بخشد.

اما امام رضا با نوع موضع گيري بسيار حكيمانه اين نقشه مأمون رانقش بر آب نمود.

چنانكه تاريخ پاسخ امام رضارادرجواب درخواست مأمون درباره ولي عهدي چنين گزارش كرده است:

"اگر خلافت را خداوند براى تو قرار داده است، جايز نيست آن را به ديگرى واگذار كنى و اگر خلافت از آن تو نيست، پس نمي توانى تفويض كنى."

مأمون با شدت هر چه تمامتر اصرار ميكرد و سعى داشت امام را به قبول اين امر وادار كند، ولى آن حضرت نمي پذيرفتند. سرانجام مأمون گفت:

"اگر خلافت را نمي پذيرى، پس ولايتعهدى مرا بپذير!"

بين امام و مأمون سخنانى رد و بدل شد و امام به مأمون فرمود: "من ميدانم غرض تو چيست."

مأمون گفت: "

غرض من چيست؟

فرمود:

"تو مي خواهى به مردم وانمود كنى كه على بن موسى الرضا دنيا را ترك نكرده بود، بلكه دنيا او را ترك كرده بود و اكنون كه توانست به دنيا دست يابد، ولايتعهدى را قبول كرد."

مأمون گفت: "شما پيوسته سخنان ناگوار ميگويى و از قدرت و خشم من در امان ماندهاى. به خدا قسم، اگر ولايتعهدى را نپذيرى، گردنت را ميزنم!"

امام فرمود:

"خداوند نفرموده است كه من خود را به هلاكت افكنم و اگر مجبور باشم، قبول ميكنم، به شرطى كه كسى را عزل و نصب نكنم و هيچ رسم و سنتى را بر هم نزنم و قانون جديدى وضع نكنم و تنها از دور بر امر خلافت نظر كنم."

مأمون پذيرفت. اين واقعه در روز پنچم رمضان رخ داد و روز بعد مأمون از اطرافيان و مردم براى ايشان بيعت گرفت و از آن پس خطيبان و سخنرانان نام امام رضا (ع) را در سخنرانيها با عنوان "وليعهد مسليمن" ذكر مي كردند. همچنين مأمون دختر خود "ام حبيب" را به ازدواج امام و دختر ديگرش "ام الفضل" را به ازدواج امام جواد- (ع)- درآورد و بين خود و ايشان قرابت برقرار كرد.

پس از اتمام ماه مبارك رمضان، مأمون تصميم گرفت كه نماز عيد فطر را امام رضا- عليه السلام- برگزار كنند. لذا درخواست خود را مطرح كرد. حضرت فرمودند:

"من ولايتعهدى را قبول كردم بشرط آنكه در امور مداخله نكنم. "

اما مأمون پاسخ داد: "غرض من آن است كه مردم، فضل شما را بشناسند و ولايتعهديتان مستحكم شود."

اصرار امام سودى نداشت، زيرا مردم نيز خواهان اقامه نماز توسط حضرت شدند، لذا امام فرمودند: "

نماز عيد را به همان روشى خواهم خواند كه جدم رسول خدا و اميرالمؤمنين مي خواندند ." مأمون نيز پذيرفت .

اما مأمون بزودي به اشتباه خود پي برد وامام را از ميانه راه برگرداندتا مبادا او با اقامت نماز بر قلب مردم حكومت كنند وتخت شوكت او را واژگون سازند.

پيشوايان شيعه تمام عمر خويش را صرف بسط احكام و اخلاق و عقايد نمودند و تنهاهدف و مقصدشان نشر احكام خدا و اصلاح و تهذيب بشر بوده، نورشان از بسيط خاك تاآن سوى افلاك و از عالم ملك تا آن سوى ملكوت اعلى پرتوافشانى كرده و مي‏كند.

در اينجا نمونه هاي از اين رسالت را با هم مي خوانيم:

عبادت و نيايش

شيخ صدوق (متوفا به سال 381) ازابراهيم بن عباس نقل مي‏كند كه: حضرت رضا(ع) در شب كم مي‏خوابيد و بيشتر بيدارمي‏ماند، اكثر شبهايش را از اول شب تا صبح احيا مي‏داشت و به عبادت و نيايش‏مي‏پرداخت.

و حتى اهل منزل خود را به نماز شب وادار مي‏ساخت.

شيخ صدوق در جاى ديگر از رجاء بن ابى‏ضحاك نقل مي‏كند كه وى گفت:

مامون به من ماموريت داد تا حضرت رضا(ع) را (به اجبار) از مدينه به مروبياورم (تا تحت نظر باشد) و دستور داشتم از راه مخصوصى امام را بياورم و وى رااز قم عبور ندهم (چون مركز شيعيان بود و احتمال شورش مي‏رفت) و شب و روزمي‏بايست‏به نگهبانى از آن حضرت مشغول باشم. از مدينه تا مرو با حضرت بودم، به‏خدا سوگند كسى را مانند او در تقوا و كثرت ذكر خدا و خوف از او در تمام اوقات‏نديدم. و سپس به تفصيل، كيفيت اداى نمازها و ذكرها و راز و نيازهاى‏حضرت‏راشرح‏مي‏دهد.

انس به قرآن و تامل در آن

اصولا پيوند ميان قرآن و عترت پيوندى عميق،جاودانه و پايدار است كه حديث‏شريف ثقلين بدان شهادت داده است.

شيخ صدوق از يكى از معاصران حضرت چنين نقل كرده است: همه كلام حضرت و جوابها ومثالهايش برگرفته از قرآن بود، هر سه روز يك بار قرآن را ختم مي‏كرد و مي‏فرمود:

اگر بخواهم در كمتر از سه روز هم مي‏توانم آن را ختم نمايم اما هرگز به آيه‏اى‏نمي‏رسم مگر اينكه در معناى آن و اينكه درباره چه چيزى و در چه وقتى نازل گشته،مي‏انديشم.

آن حضرت در مورد پيروى از قرآن مي‏فرمايد: قرآن كلام و سخن خداست ازآن نگذريد و هدايت را در غير آن نجوييد كه گمراه مي‏شويد

تواضع و فروتنى

مرحوم شيخ صدوق به نقل از يكى از معاصران حضرت رضا(ع)مي‏نويسد: چون سفره انداخته مي‏شد، غلامانش حتى دربان و نگهبان نيز با اوسر يك سفره مي‏نشستند.

مرحوم ابن شهر آشوب (متوفا به سال 588) نيز مي‏نويسد:

روزى امام وارد حمام شد، مردى (كه حضرت را نمي‏شناخت) از وى درخواست كرد تا اورا كيسه كشد، امام نيز پذيرفت و مشغول شد. حاضران به آن مرد، حضرت را معرفى‏كردند و او با كمال شرمندگى و سرافكندگى از حضرت پوزش خواست اما حضرت رضا(ع)او را آرام نمود و به كار خود همچنان ادامه داد.

مرحوم كلينى طبق حديثى فرموده:

شبى امام مهمان داشت، در ميان صحبت، چراغ دچار نقص گشت، مهمان خواست‏آن را اصلاح نمايد ولى حضرت اجازه نداد و خود به اصلاح آن پرداخت.

مرحوم علامه مجلسى (متوفا به سال 1111) چنين نقل كرده است:

مردى از اهالى بلخ گويد:

در سفر خراسان با حضرت همراه بودم، به دستور وى سفره‏انداخته شد و خدمتكاران و غلامان، چه سياهان و چه غير ايشان، همگى را بر سر يك‏سفره نشاند، به امام عرض كردم:

فدايت‏شوم خوب بود براى اينها سفره جداگانه‏اى‏مي‏انداختيد. حضرت فرمود:

ساكت‏باش.

پروردگار همه يكى است، پدر و مادر همه يكى است و پاداش و جزا (فقط) به عمل‏بستگى دارد (نه بر حسب و نسب و جاه و مقام).

احترام و محبت‏به ديگران

مرحوم اربلى (از دانشمندان قرن هفتم) در خبرى‏كه نقل نموده است از قول يكى از معاصران امام رضا(ع) مي‏نويسد:

هرگز نديدم كه‏امام در سخن خويش نسبت‏به كسى بى‏احترامي كند و هرگز نديدم كه كلام ديگرى‏را قطع كند، و مي‏گذاشت تا سخنانش به پايان رسد .. هيچگاه در برابر كسى كه‏مقابلش نشسته بود پاهايش را دراز نمي‏كرد و تكيه نمي‏زد. هرگز نديدم به هيچيك‏از خدمتكاران و غلامانش ناسزا گويد ..

آن حضرت فرموده است:

محبت‏به ديگران‏نيمي از عقلانيت و خرد ورزى است.

و از آنجا كه درصد قابل توجهى از كينه‏ها ودلخورى‏ها به سبب سخنان بى‏مورد و بعضا نيش‏دارى است كه نسبت‏به يكديگر اظهارمي‏گردد و شايد در اكثر موارد نيز بى‏قصد و غرض باشد آن حضرت فرموده‏اند:

سكوت موجب جلب محبت مي‏گردد.